Program „Miasta międzykulturowe” (Intercultural Cities Programme) to wspólne przedsięwzięcie Rady Europy i Komisji Europejskiej, zainicjowane podczas Europejskiego Roku Dialogu Międzykulturowego 2008. Program ma na celu wspieranie władz lokalnych w tworzeniu i wdrażaniu polityki integracji inkluzywnej opartej na modelu polityki integracji międzykulturowej, który umożliwia władzom, społecznościom, organizacjom i przedsiębiorstwom zarządzanie różnorodnością ludzi w sposób zapewniający równą wartość wszystkich tożsamości, spójność i przewagę konkurencyjną.
Różnorodność jako zasób
Model, na którym opiera się Program pomaga władzom publicznym w osiągnięciu włączania, równości i dobrobytu poprzez uwolnienie potencjału różnorodnych społeczeństw przy jednoczesnej minimalizacji zagrożeń związanych z ludzką mobilnością i różnorodnością kulturową. Warto podkreślić, że Model nie jest skrojony na „jedną miarę dla wszystkich” i bierze pod uwagę rożnorodność w demografii, zarządzaniu poszczególnych miast, a także fakt, że każde z nich nie startuje z punktu zero. Zatem model nie stanowi instrukcji obsługi, ale raczej zestawem działań, praktyk i narzędzi do wyboru przez każdego z członków. Obecnie do Programu należy 157 miast z różnych części świata (stan: luty 2023); z polskich miast w do programu należą Lublin i Kraków.
“Z pomocą Programu Miast Międzykulturowych (ICC) miasta udowodniły, że różnorodność może być traktowana jako zasób, pod warunkiem, że w sposób świadomy prowadzi się działania na rzecz wzmacniania społecznych i ekonomicznych korzyści heterogenicznych społeczności i minimalizowania ich potencjalnie negatywnych skutków.
Ogromna złożoność różnorodnych społeczności potencjalnie może wywoływać konflikty, jednak miasta mogą tą różnorodnością zarządzać, a wręcz czerpać korzyści z tego wszystkiego, co migranci i mniejszości mają do zaoferowania ogółowi społeczeństwa. Aby to osiągnąć, konieczny jest przegląd sposobu funkcjonowania szeregu instytucji, usług i polityk. Konieczne jest także zbudowanie struktur zarządzania i mechanizmów skutecznej integracji migrantów i mniejszości oraz wspierania ich wkładu w rozwój miasta.” / podręcznik “Miasto Międzykulturowe krok po kroku”
Korzyści z udziału w Programie
Dzięki udziałowi w Programie nasze miasto ma wsparcie ekspertów oraz dostęp do kompleksowej metodologii pomocnej w tworzeniu strategii zarządzania różnorodnością i integracji oraz do zasobów obejmujących obszerne profile miast, bazę dobrych praktyk, szczegółowe przewodniki dot. realizacji działań, a także podręczniki i wytyczne dotyczące określonych obszarów polityki.
Wrocław jest też częścią wspólnoty dzielącej się najlepszymi praktykami doświadczeniami, oraz otrzyma szereg sprawdzonych narzędzi – zarówno analitycznych jak i praktycznych, służących do opracowywania i oceny polityk. W ramach programu Wrocław może liczyć na wsparcie specjalistów, również w formie wizyt eksperckich we Wrocławiu. W 2022 przedstawiciele Urzędu Miasta wzięli udział m.in. w wizycie studyjnej oraz spotkaniu koordynatorów ICC. Podczas Dialogopolis’22 - dni dialogu i edukacji międzykulturowejl odbył się międzynarodowy panel przybliżający ideę ICC i doświadczenia z uczestnictwa miasta Lublina i Bilbao (Hiszpania).
Przed Wrocławiem stoi zadanie wypełnienia „Indeksu Miasta międzykulturowego”, na podstawie którego otrzymamy kompleksowy raport analityczny zawierający opis profilu międzykulturowego Wrocławia oraz zalecenia i przykłady dobrych praktyk pochodzących z innych miast. Następnie odbędzie się wizyta ekspercka z udziałem niezależnych ekspertów oraz przedstawiciela Rady Europy angażująca przedstawicieli Miasta i szerokie grono lokalnych interesariuszy, w celu dokonania przeglądu polityk miejskich z perspektywy międzykulturowej oraz rozwoju strategii międzykulturowej. Po wizycie eksperci pomogą nam w pracach nad kontynuacją obecnej Strategii Dialogu Międzykulturowego na lata 2018-2022 oraz pomogą sformułować wytyczne na kolejne lat oraz udzielą wsparcia lokalnym interesariuszom przy opracowywaniu ich strategii międzykulturowej na rzecz pozytywnego zarządzania różnorodnością.